” جک ما | Jack Ma ”  در ۱۵ اکتبر ۱۹۶۴ در استان ژجیانگ چین متولد شده است. ” ما ” آموزش زبان انگلیسی را در سنین جوانی شروع کرد و روزانه با انگلیسی زبانان یک هتل در نزدیکی خانه‌اش تمرین می‌کرد. او آنها را به صورت رایگان در اطراف شهر می چرخاند و در مقابل زبان انگلیسی یاد می گرفت. او این کار را به مدت نه سال انجام می‌داد. او با یکی از خارجی‌ها دوست همیشگی شد، که او ” ما ” را با نام مستعار ” جک ” صدا می‌کرد، چرا که تلفظ نام چینی ” ما ” بیش از حد مشکل بود. زندگی‌نامۀ جک ما به شدت عجیب است. شاید خواندن ” شکست های جک ما ” بیشتر از داستان موفقیت او به شما انگیزه بدهد. وی در اوایل زندگی خویش با رنج‌های بسیار روبرو بوده است.

جک ما در تحصیلات ضعیف بود و با شکست‌های فراوانی مواجه شد، اما به خاطر تعهدی که به کارش داشت، توانست از پس آن‌ها بر بیاید. وی در آن دوران وضعیت مالی مساعدی نداشت. او معتقد بود بعد از هر شکست باید مجدداً ادامه دهد. او هرگز به خاطر کمبود منابع یا موقعیت‌ها شکایت نمی‌کرد و اعتقاد داشت که باید برای رسیدن به اهدافش تلاش کند.

‍‌‎

شکست، مقدمه پیروزی

موسس علی بابا قبل از اینکه با دنیای فناوری و اطلاعات و اینترنت آشنا شود بارها به دنبال کسب و کارهای متعددی رفته و با شکست روبرو شده بود. شاید باورش برایتان سخت باشد وی برای کار نمایندگی KFC اقدام کرد و از میان ۲۴ نفر، تنها او رد شد. بارها برای کار در دانشگاه هاروارد تلاش کرد و هربار نتیجه ای جز شکست به همراه نداشت. وی در یک مصاحبه عنوان کرد 30 شغل گوناگون را آغاز کرده و در آنها شکست خورد. وی در سال  سال ۱۹۹۴(یک سال پیش از ورود اینترنت به ایران) برای اولین بار با فضای اینترنت و وب آشنا شد. یک سال بعد و در اوایل سال ۱۹۹۵، وی در طی سفری که به آمریکا داشت با اینترنت بیشتر آشنا گردید. اولین باری که او از اینترنت استفاده نمود نام چند نوشیدنی را سرچ کرده و دریافت که هیچ اثری از وب سایت های چینی نیست. حتی وقتی در مورد کشور چین نیز به جستو جو پرداخت هیچ وب سایت چینی را نیافت. و اینچنین شد که جک ما تصمیم به تاسیس یک وب سایت چینی کرد.وی در اولین ساعاتی که وب سایت خود را منتشر کرده بود با آنکه سایت او بسیار ساده طراحی شده بود شمار زیادی ایمیل دریافت کرد که می خواستند بیشتر درموردش بدانند.

اغلب ما هرگاه که با شکست مواجه می‌شویم، امید خود را از دست می‌دهیم. اما ” موسس شرکت علی بابا ” بعد از هر شکست انگیزۀ بیشتری می‌گرفت و بنابراین شکست‌های متعدد نتوانست مانع او شود. زندگینامه جک ما مملو از شکست‌هایی است که وی در راهش برای رسیدن به موفقیت با آن‌ها مواجه شده

تلاش برای تحصیلات 

” جک ما ” دو بار تلاش کرد تا از کالج پذیرش بگیرد، اما هر دو بار رد شد. مرتبۀ سوم هم که قبول شد، فقط نمرۀ قبولی را کسب کرد. پس از اینکه تحصیلات عالی خویش را از دانشکدۀ تجارت چئونگ کونگ به پایان رساند، سعی کرد از هاروارد پذیرش بگیرد اما 10 مرتبه مردود شد. او اظهار داشت که یک مرتبه در امتحانات، نمرۀ 1 از 120 را کسب کرد و دو بار مردود شد. وی سه بار در آزمون ورودی دانشگاه چینی مردود شد در حالیکه وی در دانشکده، رئیس شورای دانش آموز بود. در نهایت، در مؤسسه دبیری هانگزو وارد شد و در سال 1988 با رشته دبیری انگلیسی تحصیلات خود را به اتمام رساند. پس از فارغ‌التحصیلی، او در دانشگاه هانگزو دیانزی انگلیسی و تجارت بین‌المللی تدریس کرد. او بعدها درCKGSB ثبت نام کرده و در سال 2006 فارغ‌التحصیل شد. در یک سخنرانی جک ما می شنویم که وی در خصوص عدم پذیرش خود در هاروارد در حالی که با یادآوری خاطراتش می خندد ، خطاب به شنوندگان می گوید: من 10 بار مردود شدم و موفق نشدم وارد هاروارد شوم و تحصیلاتم را در آنجا ادامه دهم اما اکنون این هاروارد است که به دنبال من است و از من می خواهد که در دانشگاه شان تدریس کنم.

جک  پس رفت ‌ها را به عنوان یک موقعیت می‌نگریست. او در بیش از ۳۰ مصاحبۀ شغلی رد شد. بعد از اینکه هیچ شغلی به دست نیاورد، به ناچار معلم انگلیسی شد و فقط ۱۰ پوند دستمزد می‌گرفت که تفاوت چندانی با ۱۰ دلار نداشت.

‏

ایده راه اندازی علی بابا

اوایل که اینترنت به‌تازگی راه افتاده بود، جک اطلاعاتی از آن داشت اما نه به آن اندازه‌ای که کافی باشد. ولی بعد از یک سال فهمید که می‌توان با اینترنت اطلاعات کسب کرد و وقت گذراند. درست در سال ۱۹۹۵ که با آشنایان‌ خود به آمریکا رفته بود، کاملاً اتفاقی نام یک‌ «مالت» را که در کافه‌ی شهر در حال‌ نوشیدنش بود، در اینترنت جستجو ‌کرد. او انتظار داشت چند سایت چینی اطلاعاتی داشته باشند اما بر خلاف تصورش اثری از سایت چینی نبود. وقتی این‌ موضوع را با دوستانش در میان گذاشت، تصمیم بر این شد که یک سایت راه‌اندازی کنند.

جک نه‌ تنها کدنویسی بلد نبود، بلکه چندان به کامپیوتر هم تسلط نداشت که یک وب‌سایت راه‌اندازی‌ کند! به همین سبب با صرف مقداری پول که از تدریس زبان در دانشگاه بدست آورده بود، اولین سایت خود را به‌ راه انداخت و جالب است که بعد از ۵ ساعت ایمیل‌هایی از چین دریافت کرد که مردم می‌خواستند بدانند او‌ کیست؟ و چگونه یک سایت ساخته؟

جک بر سر تصمیم‌ خود جدی بود و می‌خواست با این فرصت خدمات ساخت وب‌سایت خود را به مردم ارائه داده و ‌کسب درآمد کند، بنابراین با گذاشتن سرمایه‌ی ۲۰ هزار دلاری با چند شریک، شرکتی به‌نام «صفحات زرد چینی» را تاسیس کرد و طبق انتظاری که داشت در عرض سه‌ سال ۸۰۰ هزار دلار پول به‌دست آورد.

شرکت او، به دلیل درآمد بالا توسط دولت چین نیمه دولتی شد و این او را سرد می‌کرد. بنابراین سهام خود را فروخت و به شهر‌ خود برگشت تا این ‌بار با تجربه‌ی خوبی که بدست آورده بود، یک ‌سرمایه‌گذاری پرسود را آغاز کند.

او می‌خواست وب‌سایتی برای خرید و‌ فروش داشته باشد زیرا طبق تجربه‌ی قبلی‌اش خدمات‌دهی کار سختی بود! محصول‌ مدنظر او B2B بود. او ابتدا یکی از آپارتمان‌هایش را برای تاسیس علی بابا اختصاص داد و سپس ۱۸ کارمند خوب‌ گزینش کرد تا هر کدام به بخشی از سایت مشغول شوند و نهایتاً با سرمایه‌ی ۵۰۰ هزار یوآن چین، کار خود را استارت زد.

‍‌‎‏شروع موفقیت های جک ما بنیانگذار علی بابا

او برای اولین بار در سال ۱۹۹۴، در مورد اینترنت چیزهایی شنیده بود. در اوایل سال ۱۹۹۵، به آمریکا رفت و با کمک دوستان خود کار با اینترنت را یاد گرفت او برای اولین بار کلمه “آبجو” را جستجو کرد و با کمال تعجب دید که هیچ نتیجه ای از کشور خود چین نیافت در حالیکه اطلاعات مربوط به «آبجو» از بسیاری از کشورها در نتیجه جستجو آمد. پس او سعی کرد اطلاعات کلی در مورد کشورش چین را جستجو کند و باز با کمال تعجب دید که هیچ اطلاعاتی وجود ندارد؛ بنابراین او و دوستش یک وب سایت مربوط به چین ایجاد کردند. هنوز پنج ساعت از ایجاد وب سایت نگذشته بود که او ایمیل‌هایی از برخی از کاربران چینی دریافت می کند که می‌خواستند بدانند او کیست. در این زمان «ما» متوجه شد که اینترنت چیزهای بزرگی برای ارائه دارد. در آوریل ۱۹۹۵، «ما» با کمک همسر و دوستانش مبلغ ۲۰٬۰۰۰ دلار برای ایجاد یک شرکت اینترنتی صرف کرد. شرکت آنها صرفاً برای ایجاد وب سایت برای شرکت‌های خصوصی ایجاد شده بود. شرکت وی «صفحات زرد چینی» نامیده شد. در عرض سه سال، شرکت او ۵٬۰۰۰٬۰۰۰ یوان چین معادل ۸۰۰٬۰۰۰ دلار درآمد کسب کرد.

زندگی او مملو از دستاوردهای بزرگ است. برخی از این دستاوردها در لیست زیر آمده است:

1. سال ۲۰۰۴ ما توسط China Central Television مفتخربه دریافت عنوان یکی از ده اقتصاد دان برتر سال شد.
2. سپتامبر ۲۰۰۵ World Economic Forum ما را به عنوان یک لیدر جوان جهانی معرفی کرد.
3. در سال ۲۰۰۵ فورچن ما را به عنوان یکی از ۲۵ بازرگانان آسیا معرفی کرد.
4. Businessweek هم در سال ۲۰۰۷ او را به عنوان بازرگان سال معرفی کرد.
5. Barron’s در سال ۲۰۰۸ به او لقب بهترین مدیر کل را داد.
6. می ۲۰۰۹ مجله نام ما را در لیست ۱۰۰ مرد قدرتمند جهان قرار داد.
7. BusinessWeek او را به عنوان یکی از قدرتمندترین مردان چین انتخاب کرد.
8. Forbes China او را به عنوان یکی از محترم‌ترین کار آفرینان چین معرفی کرپ و سال ۲۰۰۹ ما جایزه برترین لیدر کسب و کار دهه را در برنامه تبلوزیون ملی چین با عنوان شخص و اقتصاد را از آن خود کرد.
9. به پاس اقدامات خیرخواهانه او در مبارزه با فقر سال ۲۰۱۰ Forbes نام او را در لیست قهرمانان انسان دوست آسیا قرار داد.
10. تعداد زیادی از تحلیل گران اعلام کردند که ما بدون اطلاع همکاران یا مالکان بزرگی چون یاهو و سافت بانک؛ علی پی را زیر ارزش واقعی به خود فروخته، در حالی که نا اعلام کرد همکارانش در هیئت مدیره علی‌بابا از این اقدام او با خبر بودند. این جدال مالکیت توسط علی‌بابا، سافت بانک و یاهو در سال ۲۰۱۱ حل شد.
11. سال ۲۰۱۳ ما دکتری افتخاری از دانشگاه علوم و تکنولوژی هنگ کنگ دریافت کرد.
12. از سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۲۰ عضو هیئت مدیره سافت بانک و رسانه جمعی Huayi Brothers بود.
13. ۲۰۱۵ Asian Award او را با لقب کارآفرین برتر سال مفتخر کرد.
14. سال ۲۰۱۷ Fortune او را در لیست ۵۰ لیدر برتر جهان قرار داد.
15. سال ۲۰۱۷ در یک نطر سنجی عمومی KPMG رتبه سوم نواوری‌های جهانی تکنولوژی را کسب کرد
16. سال ۲۰۱۷ دکتری افتخاری کارافرینی الکترونیک از دانشگاه De La Salle University فیلیپین دریافت کرد.
17. سال ۲۰۱۸ دکتری افتخاری علوم انسانی به پاس خدماتش به جامعه، تکنولوژی و جهان؛ از دانشکاه هنگ کنگ دریافت کرد.
18. سال ۲۰۱۸ دکتری افتخاری از پروفسور Yaakov Frenkel و Yaron Oz در Tel Aviv University.[ در اسرائیل دریافت کرد.
19. سال ۲۰۱۹ ما و ۱۶ شخصیت تأثیر گذار جهانی دیگر، توسط دبیرکل سازمان ملل متحد به عنوان طرفداران اهداف توسعه پایدار معرفی شدند.
20. سال ۲۰۲۰ از King Abdullah II به پاس خدماتش جهت مبارزه با بیماری کووید-۱۹ مدال درجه یک دریافت کرد.

‍

معرفی برخی از شرکت های زیر مجموعه هلدینگ علی بابا

شرکت تائوبائو (Taobao)

«تائوبائو» پرطرفدارترین وب‌سایت خرده فروشی آنلاین علی‌بابا، سومین وب‌سایت پربیننده چین و دوازدهمین سایت پربیننده جهان است که در سال ۲۰۰۳ افتتاح شد. تائوبائو از نه میلیون ویترین فروشگاهی تشکیل شده است که به دست شمار اندکی از افراد یا بازرگانان اداره می‌شود.  قول معروفی در چین به خاطر این وب‌سایت رایج شده که می‌گوید «واننگ دِه تائوبائو» یعنی «می‌توانید هر چیزی را در تائوبائو پیدا کنید!» علاوه بر این، در چین، اصطلاح «تائو کردن چیزی» جای اصطلاح جهانی «گوگل کردن» را بسیار تنگ کرده است. بازرگان‌های زیادی تصمیم گرفتند تا غرفه‌های خود را روی این سایت راه‌اندازی کنند؛ چون علی‌بابا هیچ هزینه‌ای از آنها دریافت نمی‌کرد. اما با این حال، تائوبائو بسیار پول‌ساز است. درآمد این سایت از طریق فروش فضای تبلیغاتی و کمک به تبلیغ و معرفی آن دسته از بازرگان‌هایی ایجاد می‌شود که می‌خواهند یک سر و گردن از جمعیت فروشندگان معمولی بالاتر بایستند. بازرگان‌ها می‌توانند از طریق «فهرست‌های پولی» یا «آگهی‌های نمایش‌نما» تبلیغ خود را انجام دهند. طبق الگوی فهرست پولی که همانند «AdWords» گوگل است، تبلیغ‌کنندگان بر سر کلیدواژه‌ها در مزایده شرکت می‌کنند تا محصولاتشان روی تائوبائو در جایگاه بهتری قرار بگیرد. آنها بر پایه تعداد دفعاتی که مشتریان روی آگهی‌هایشان کلیک می‌کنند به علی‌بابا پول می‌پردازند. بازرگان‌ها می‌توانند از الگوی سنتی‌تر تبلیغات هم استفاده کرده و بر پایه تعداد دفعاتی که آگهی‌هایشان روی تائوبائو به نمایش درمی‌آید پول پرداخت کنند. «ای‌بی» ‌پیشنهاد خرید تائوبائو را به جک ما داد اما او قبول نکرد.

‍‌‎‏

شرکت تی مال (Tmall)

«تی‌مال» نیز یک فروشگاه اینترنتی خرده‌فروشی اما با سبک کاری و محصولاتی متفاوت‌تر است. برخلاف تائوبائو که برای خریداران و فروشندگان رایگان است، بازرگانان برای محصولاتی که در تی‌مال می‌فروشند به علی‌بابا کمیسیون پرداخت می‌کنند. مبلغ این کمیسیون بسته به طبقه محصول از ۳ تا ۶ درصد نوسان دارد. امروز تی‌مال، هفتمین سایت پربیننده چین به شمار می‌رود. این سایت به زبان چینی به نام «تیان مائو» یا «گربه آسمانی» خوانده می‌شود. نشانه این سایت، یک گربه سیاه است تا از عروسک بیگانه تائوبائو متمایز باشد. تی‌مال، روز به روز برای علی‌بابا مهم‌تر می‌شود. زیرا علی‌بابا در هر سال، نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار از این سایت درآمد کسب می‌کند. تی‌مال در پلتفرم خود از سه نوع فروشگاه میزبانی می‌کند. اول، فروشگاه‌هایی که به طور مستقیم از طرف یک برند اداره می‌شوند؛ دوم، فروشگاه‌های مجاز که به دست بازرگان‌هایی اداره می‌‌شوند که از طرف برند، مجوز گرفته‌اند و سوم، فروشگاه‌های تخصصی که کالاهایی بیش از یک برند را عرضه می‌کنند. مورد سوم، ۹۰ درصد فروشندگان تی‌مال را به خود اختصاص داده‌ است. حتی آمازون نیز از سال ۲۰۱۵ روی تی‌مال، مشغول فروش غذا، کفش، اسباب‌بازی و لوازم آشپزخانه وارداتی شده است.

‍‌‎

شرکت علی اکسپرس (AliExpress)

یک سرویس خرده‌فروشی آنلاین است که در سال ۲۰۱۰ راه‌اندازی شد و تمرکز آن بر ارائه آنلاین محصولات به خریداران بین‌المللی است. این سرویس از کسب و‌ کارهای کوچک چینی تشکیل شده و آن‌ها را به خریداران سراسر جهان معرفی می‌کند. علی اکسپرس به‌عنوان پربازدیدترین سایت تجارت الکترونیک در روسیه شناخته شده است. این سایت، مشابه آمازون است و هر چیز که بخواهید در آن پیدا می‌شود. تفاوت اصلی آن با «Taobao» در این است که خریداران بین‌المللی را – که به‌طور عمده در آمریکا، روسیه، برزیل یا اسپانیا هستند – هدف قرار می‌دهد. علی‌بابا در این بخش هم کاری با ارسال کالا ندارد و تنها به اتصال فروشنده‌ها و خریداران بسنده کرده است. این وب‌سایت فقط برای مشتریان خارج از چین است. علی‌بابا به شهروندان چینی اجازه نمی‌دهد که از این بستر استفاده کنند.

‍‌‎

شرکت علی پی (AliPay)

یک کیف پول دیجیتالی و پلت‌فرم پرداخت آنلاین شخص ثالث است که هزینه‌ای برای تراکنش‌ها ندارد. همچنین سرویسی ارائه می‌دهد که خریداران می‌توانند رضایت یا شکایت خود از خریدشان را به فروشندگان اعلام کنند. این سرویس در سال ۲۰۰۴ توسط شرکت علی‌بابا راه‌اندازی شد و بیش از یک میلیارد کاربر در سراسر جهان دارد. Alipay در سال ۲۰۱۳ از محصول مالی جدیدی با نام «Yu’ebao» رونمایی کرد. علاوه بر این، علی‌بابا در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که قصد دارد سرویس پرداخت مبتنی بر تشخیص چهره را به بازار معرفی کند.

‍‌‎

شرکت علی بابا کلود (Alibaba Cloud)

یک سامانه تخصصی برای ارائه خدمات ابری به مشتریان است. شرکت علی‌بابا در جشن ۱۰ سالگی تأسیس خود یعنی در سال ۲۰۰۹، پلت‌فرم‌های رایانش ابری خود را معرفی کرد. این پلت‌فرم‌ها شامل داده‌کاوی تجارت الکترونیک، پردازش داده‌های تجارت الکترونیک و سفارشی‌سازی داده‌ها هستند. اپراتورهای تحقیق و توسعه‌ این پلت‌فرم در «هانگژو»، «پکن»، «هنگ‌کنگ»، «سنگاپور»، «سیلیکون‌ولی» و «دوبی» مستقر هستند. «Alibaba Cloud» یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های کامپیوتری سطح بالا در چین است.

‍‌‎

شرکت جوهوآسوآن (Juhuasuan)

علی‌بابا علاوه بر تائوبائو و تی‌مال، سایتی به سبک «گروپ‌آپ» دارد. «جوهوآسوآن»، بزرگ‌ترین سایت خرید گروهی متمرکز بر محصول در چین است. این سایت با حجم کلان کالاها بیش از ۲۰۰ میلیون کاربر ثبت‌نامی دارد که باعث می‌شود این سایت را به بزرگ‌ترین سایت خرید گروهی آنلاین در جهان تبدیل کند.

‍‌‎‏

شرکت های علی او اس و علی جنی (AliOS & AliGenie)

«AliOS» یک سیستم توزیع لینوکس است که از آن برای ارتباط با دستگاه‌های هوشمند استفاده می‌شود. «AliGenie» هم پلتفرم هوشمند و دستیار شخصی علی‌بابا است که برای اسپیکر «Tmall Genie» طراحی شده است.

‍‌‎

شرکت لازادا (Lazada)

یک شرکت تجارت الکترونیک بین‌المللی است که توسط «ماکسیمیلیان بیتنر» تاسیس شد و متعلق به گروه علی‌بابا است.

‍‌‎

شرکت داراز (Daraz)

یک شرکت بازاریابی و تدارکات آنلاین است که در بازارهای جنوب و جنوب شرق آسیا فعالیت می‌کند.