صنعت آلومینیوم کشور از دهه ۴۰، به‌عنوان اولین تولیدکننده شمش در منطقه خاورمیانه، فعالیت خود را آغاز کرده است. چرا که در ایران پتانسیل‌های متعددی برای تولید آلومینیوم وجود دارد. منابع غنی انرژی، نیروی جوان، تحصیل‌کرده و آماده‌کار، وسعت و پهناوری کشور از مزیت‌های تولید این فلز به‌شمار می‌رود. این در حالی است که طی سال‌ها صنعت آلومینیوم مورد غفلت مسئولان قرار داردو بسیاری از کشورهای کوچک حوزه خلیج فارس، با سابقه‌ای نه‌چندان طولانی و تنها با تکیه بر مزیت انرژی، به تولید آلومینیوم، آن هم با ظرفیت‌های بسیار بالا مبادرت کرده‌اند.

به گزارش اتاق خبر ایراک و به نقل از اخبار فلزات،صنعت آلومینیوم نیازمند متولی مناسب برای برنامه‌ریزی بر اساس نظرات کارشناسان، تجمیع فعالان صنعت آلومینیوم در همه حلقه‌های زنجیره تولید، تعامل و همکاری مشترک میان مدیران صنایع بالادست و پایین‌دست برای ارتقای تولید است.

ایران اولین کشور تولیدکننده آلومینیوم در منطقه خاورمیانه است. اما این صنعت در ۲۰ سال گذشته مورد بی‌مهری وزرات صنعت، معدن و تجارت، مسئولان مربوطه و همچنین نهادهای دولتی قرار گرفت. تا جایی که امروزه کشورهای کوچک حاشیه خلیج فارس، که حتی به‌اندازه یک جزیره ایران هم نیستند، بیش از ۵ میلیون تن آلومینیوم در سال تولید می‌کنند. در حالی که ایران با سابقه طولانی که به آن اشاره شد، در سال گذشته، تنها نزدیک به ۳۶۰ هزار تن از این فلز را تولید کرده است. در نتیجه انتظار می‌رفت گام‌های بلندی در راه بهبود و افزایش تولید این فلز برداشته شود.

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، تعیین متولی مناسب برای این صنعت و اختصاص برنامه‌ریزی صحیح از سوی کارشناسان این حوزه، می‌تواند زمینه‌ساز رفع مشکلات این بخش باشد. راهکارهای حل مشکلات صنعت آلومینیوم را می‌توان در رده‌های متفاوت ارائه کرد. توجه به نظرات کارشناسی فعالان این صنعت در تمامی حلقه‌های زنجیره تولید آلومینیوم و همکاری مشترک میان آن‌ها اساسی‌ترین اقدامی است که در نهایت نتایج مثبتی را دربر خواهد داشت. در ادامه باید به بازارسازی‌های اولیه توجه شود. تکمیل حلقه‌های تولید محصولات آلومینیومی در مرحله بعدی قرار می‌گیرند. تولید صادرات‌محور با اولویت محصولات پایین‌دستی اهمیت به‌سزایی دارد. تولیدکنندگان نیز باید برای تجهیز امکانات و به‌روزرسانی خط تولید خود تلاش کنند. لازم به‌ذکر است که حل مشکلات یاد شده در نهایت به ایجاد اشتغال و برطرف کردن بسیاری از مشکلات این بخش منجر خواهد شد.

طی سال‌های گذشته در حوزه محصولات پایین‌دستی، بسیار ضعیف عمل شده است. این عدم موفقیت دلایل متعددی دارد. یکی از اساسی‌ترین مشکلات این حوزه را می‌توان به فروش انحصاری و قیمت بسیار بالای شمش آلومینیوم تولیدی داخلی در مقایسه با نرخ صادرات آن نسبت داد. متاسفانه به‌علت نداشتن متولی برای حل مشکلات این صنعت و به منظور تامین نقدینگی مورد نیاز سال‌هاست که شمش آلومینیوم به‌صورت انحصاری فروخته می‌‍‌‌شود. این موضوع در نهایت به انحصار ارائه محصول تبدیل خواهد شد و هزینه چنین ناکارآمدی و بی توجهی‌هایی به صنایع پایین دستی تحمیل می‌شود. چنانچه در سال گذشته هم اتفاق افتاد که شمش آلومینیوم برای مدتی در بورس عرضه نشد و رشد قیمت‌ها را به‌همراه داشت تا انحصار طلبان به سود مورد نظر خود دست یابند. در چنین شرایطی، صنایع داخلی مصرف‌کننده، یا توانایی خرید ندارند و یا در صورت خرید، قیمت تمام‌شده محصولات پایین‌دستی آلومینیومی کشور، قابلیت رقابت در بازارهای جهانی را نخواهند داشت. برای رفع این مشکل، باید سیاست‌ها به‌گونه‌ای تنظیم شوند تا اولویت فروش شمش آلومینیوم به محصولات پایین‌دست اختصاص یابد و نرخ شمش تولید داخل حداقل معادل نرخ صادراتی آن شود و تحقق این امر به ایجاد ارزش افزوده بالاتر منجر خواهد شد.

منبع:اخبار فلزات