English
گزارش اختصاصی اتاق خبر ایراک: در هفته منتهی به ۲۸ آذر ۱۴۰۴، همزمانیِ چند رخداد در بالادست (بوکسیت)، میاندست (آلومینا) و سیاستگذاری (تعرفه/کربن) باعث شد برخی تحلیلها از «هفتهای تعیینکننده» برای صنعت آلومینیوم در آستانه ۲۰۲۶ سخن بگویند. هفتهای که در آن، نشانههای تغییر در مسیرهای تأمین خوراک، افزایش ظرفیتهای فرآوری و سختگیریهای تجاری و کربنی، بهصورت همزمان بر چشمانداز قیمت و رقابتپذیری اثر گذاشت.
بالادست زنجیره ارزش آلومینیوم: «امنیت خوراک» دوباره مسئله اول شد
در بالادست، دو محور پررنگ شد: کشف/توسعه ذخایر جدید و حرکت به سمت فرآوری داخلی. در برزیل، شرکت MRN از پروژهای در پارا خبر داد که بهعنوان یکی از ذخایر بزرگ بوکسیت منطقه معرفی شده و برای آن سرمایهگذاری چندمیلیاردی و دوره عملیاتی چندساله مطرح است؛ رخدادی که اگر طبق برنامه جلو برود، میتواند به تقویت نقش برزیل در عرضه بوکسیت و بازتعریف بخشی از قراردادهای خوراک کمک کند.
همزمان، در آفریقا، آغاز پروژه پالایش آلومینا در گینه (WCAG در بوکه) بهعنوان نشانهای از سیاست «ارزشافزوده داخلی» برجسته شد؛ سیاستی که در صورت تداوم، میتواند مسیر عرضه جهانی را از صادرات بوکسیت خام به سمت آلومینا (و در گامهای بعدی، زنجیرههای نزدیکتر به فلز) سوق دهد.
میاندست زنجیره ارزش آلومینیوم: آلومینا دوباره «گلوگاه» شد
در میاندست، دادههای مربوط به هند و همچنین روایتهای منطقهای نشان میدهد که ظرفیت پالایش آلومینا و دسترسی به آن، در حال تبدیل شدن به یک مزیت تعیینکننده است. در هند، افزایش ظرفیت پالایش آلومینا و رشد برخی شاخصهای تولید/صادرات بهعنوان بخشی از تثبیت جایگاه این کشور در آلومینا مطرح شده است؛ رخدادی که میتواند توازن عرضه منطقهای را تغییر دهد و رقابت برای قراردادهای بلندمدت را تشدید کند.
در همین فضا، گزارشها از تلاش برخی کشورها برای تقویت حلقه آلومینا بهمنظور کاهش ریسک خوراک حکایت دارد؛ رویکردی که بهویژه در بازارهای پرریسک انرژی/تجارت، نقش «ضربهگیر» را در زنجیره ایفا میکند.
تجارت و تقاضا: سیگنال احتیاط از چین
از سمت تقاضا و تجارت، کاهش واردات چین از «آلومینیوم خام و محصولات آلومینیومی» در نوامبر ۲۰۲۵ بهعنوان یک سیگنال احتیاط مطرح شد. این داده بهطور سنتی میتواند بر رفتار خرید، پریمیومها و تصمیمات انبارداری اثر بگذارد، بهویژه زمانی که بازار همزمان با متغیرهای سیاستی و انرژی مواجه است.
سیاستگذاری: تعرفه و کربن، مسیر زنجیره را جابهجا میکند
در سیاستگذاری تجاری، تصمیم مکزیک برای بازنگری تعرفهها (با دامنه گسترده و شروع اجرا از ابتدای ۲۰۲۶) بهعنوان یک علامت «صنعتگرایی و حفاظت از تولید داخلی» تفسیر شد؛ تصمیمی که میتواند مسیرهای واردات و انتخاب مبدأ را برای طیفی از کالاها (از جمله بخشهایی از زنجیره فلزات و قطعات) تحت تأثیر قرار دهد.
در اروپا نیز، روند تشدید و تکمیل CBAM طبق گزارشهای Reuters ادامه دارد؛ از جمله بحث سادهسازی اجرا، مقابله با دورزدن و احتمال حرکت به سمت پوشش گستردهتر کالاهای پاییندستی. پیام عملی این مسیر روشن است: «مزیت کمکربن» و «شفافیت دادههای انتشار» در حال تبدیل شدن به عامل مستقیم هزینه/پریمیوم و شرط دسترسی به بازار است.
صنعت آلومینیوم در نقطه تلاقی سه فشار ساختاری قرار دارد:
- رقابت بر سر خوراک (بوکسیت/آلومینا) و تلاش کشورها برای جلوگیری از خامفروشی،
- ریسک انرژی بهعنوان مؤلفه اصلی هزینه تولید،
- سیاستهای کربنی و تجاری که میتوانند حتی با ثبات قیمتهای LME، هزینه تمامشده و مزیت رقابتی را جابهجا کنند.
پیامدها و جمعبندی تحلیلی
جمعبندی این بسته خبری و تحلیلی آن است که در آستانه ۲۰۲۶، رقابت صرفاً «قیمت LME» نیست؛ رقابت روی سه محور همزمان شکل میگیرد:
- خوراک امن و پایدار (قراردادهای بلندمدت، مبدأهای کمریسک، حرکت به سمت آلومینا)،
- انرژی قابل اتکا و اقتصادی (بهویژه برای ذوبها و حلقههای انرژیبَر زنجیره)،
- انطباق تجاری/کربنی و شفافیت داده (CBAM و ابزارهای مشابه).
چشمانداز نزدیک
اگر روندهای اعلامشده در پروژههای بالادستی و میاندستی طبق برنامه پیش برود و همزمان سیاستهای تجاری و کربنی با شدت فعلی ادامه یابد، احتمالاً شاهد بازآرایی تدریجی مسیرهای تأمین و تجارت خواهیم بود؛ بازآراییای که در آن، تولیدکنندگانی با «خوراک مطمئن»، «برق پایدار» و «پروفایل کربنی قابل اثبات» دست بالاتر خواهند داشت.
